‼️ Ապրիլի 2-ը Աուտիզմի մասին իրազեկման համաշխարհային օրն է։ Այն սահմանել է ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեան`  2007 թվականին։   🔸️ Օրվա նպատակն է ընդգծել աուտիզմ եւ աուտիստիկ սպեկտրի խանգարումներ ունեցող անձանց աջակցության կարեւորությունը, ինչպես նաեւ նպաստել նրանց կյանքի որակի բարելավմանը։   🔸️ 2025 թվականի Աուտիզմի մասին իրազեկման համաշխարհային օրվա թեման է՝ «Ներառականություն աշխատավայրում․ մարտահրավերներ եւ հնարավորություններ հետհամաճարակային աշխարհում»։ Այն ընդգծում է ներառական աշխատանքային միջավայր ստեղծելու անհրաժեշտությունը, որտեղ աուտիզմ ունեցող մարդիկ կկարողանան ամբողջությամբ դրսևորել իրենց ներուժը եւ ներդրում ունենալ հասարակության զարգացման գործում։   🔸 ️«Արաբկիր» բժշկական համալիրն իր «ԱրԲեՍ» առողջության կենտրոնով  ակտիվորեն աջակցում է աուտիզմ ունեցող երեխաներին եւ նրանց ընտանիքներին` խնդրի վաղ հայտնաբերման եւ մասնագիտական ծառայությունների միջոցով։ Մեր նպատակն է նպաստել ներառմանը` մանկությունից սկսած, այդպիսով բարձրացնելով հավանականությունը, որ չափահաս տարիքում արդեն ավելի քիչ ջանքեր կպահանջվեն դրա համար։ Մենք սատարում ենք բոլոր նախաձեռնություններին, որոնք ուղղված են աուտիզմի մասին իրազեկվածության բարձրացմանը եւ աուտիզմ ունեցող անձանց կյանքի որակի բարելավմանը, ձգտում ենք ստեղծել պայմաններ, որտեղ բոլորն ունեն հավասար հնարավորություններ եւ ընդգրկվածություն հասարակական կյանքում։

«Արաբկիր» բժշկական համալիրում էին արգենտինահայ մեր վաղեմի բարեկամներ Գրիգոր եւ Օֆելյա Դերձակյանների որդին եւ նրա կինը` Ռոդրիգո եւ Վիվիեն Դերձակյանները` ընտանիքով:   Հայաստան այցի շրջանակում Դերձակյանները ցանկացել են անպայման լինել «Արաբկիրում», որտեղ իրենց ծնողներն անջնջելի հետք ունեն: Տարիներ առաջ` 2000-ականների սկզբին են ծանոթացել Գրիգոր Դերձակյանն ու Արա Բաբլոյանը: Ծանոթությունը վեր է ածվել ջերմ բարեկամության: Դերձակյան ընտանիքը աջակցել է «Արաբկիրի» մանկաբուժական ծրագրերին` վստահ լինելով, որ Արա Բաբլոյանի հետ սկսած գործերն իրենց լուսավոր ավարտն են ունենում: Գրիգոր Դերձակյանի մահվանից հետո բժշկական համալիրի մասնաշենքերից մեկը կոչվել է նրա անունով։   Զգացմունքներով լի, հուզված եւ միաժամանակ ուրախ են հեռացել Դերձակյաններն «Արաբկիրից»` ասելով, որ ոգեւորված են իրենց տեսածով, այն Հայաստանը սիրելու եւ այստեղ վերադառնալու ուժ է տալիս:

Մարտի 26-ն է` Մանուշակագույն օրը   Բժշկական օրացույցում այն առանձնացված է որպես էպիլեպսիայի մասին իրազեկման օր: Առիթը էպիլեպսիա ունեցող իննամյա մի աղջկա` Քեսիդի Մեգանի նամակն է եղել մարդկանց, որում նա ասում էր, որ նման է մյուսներին, բոլորից մեկն է:   «Արաբկիր» բժշկական համալիրի նյարդաբանության եւ էպիլեպտոլոգիայի, ինչպես նաեւ նյարդավիրաբուժական ծառայությունների շնորհիվ հնարավոր է դարձել մեկ վայրում, ինչպես ասում են` ամբողջական փաթեթով, ապահովել էպիլեպսիա ունեցող երեխաների, նաեւ մեծերի սպասարկումը` ախտորոշում, բուժում, դիսպասներ հսկողություն օղակներով:   Պրոֆեսիոնալների մեր թիմը պացիենտների կողքին է միշտ` հաստատելով այն գաղափարը, որ էպիլեպսիան դատավճիռ չէ, այլ կենսաձեւ, եւ պետք է պարզապես սովորել ապրել դրանով` ինչպես պացիենտներին, այնպես էլ նրանց շրջապատի մարդկանց:

Մանկական ռեւմատոլոգիական հիվանդությունների օրվա առիթով «Արաբկիր» բժշկական համալիրում անցկացված միջոցառմանն անդրադարձել է նաեւ «Դոկտոր Դավիթ» հաղորդաշարը: Տեսանյութը կարող եք դիտել հղումով  

Մարտի 21-ը Դաունի համախտանիշի համաշխարհային օրն է   Օրվա 2025թ-ի կարգախոսն է. «Կոչ ենք անում բոլոր կառավարություններին բարելավել մեր աջակցության համակարգերը»: Աշխարհում ծնվող յուրաքանչյուր 700 երեխայից մեկի մոտ 21-րդ քրոմոսոմի լրիվ կամ մասնակի հավելյալ կրկնօրինակ է լինում, ինչն էլ համարվում է Դաունի համախտանիշի պատճառ եւ այդ համախտանիշն ունեցող մարդկանց արտաքին նմանության հիմնավորում: Հայաստանում հստակ վիճակագրություն այդ համախտանիշն ունեցող երեխաների մասին չկա, սակայն հայտնի է, որ 2023թ-ին այդ համախտանիշն արձանագրվել է 0-2 տարեկան 45 երեխայի մոտ: «Արաբկիր» բժշկական համալիրի «ԱրԲեՍ» առողջության կենտրոնում Դաունի համախտանիշ ունեցող մինչեւ 18 տարեկան երեխաները ստանում են կինեզիոթերապիստի, էրգոթերապիստի, լոգոպեդի, հոգեբանի եւ հատուկ մանկավարժի մասնագիտական ծառայություններ:

  Էկոնոմիկայի նախարարության Ստանդարտացման եւ չափագիտության ազգային մարմինը «Արաբկիր» բժշկական համալիրի լաբորատոր ծառայությանը շնորհել է ՀՍՏ ԻՍՕ 9001-2016 «Որակի կառավարման համակարգեր․ Պահանջներ» հավաստագիր։   Ինչ է դա եւ ինչու է այդքան կարեւոր. Հանրային հեռուստաընկերության «Լուրերի» հարցերին պատասխանել են լաբորատորիայի աշխատակիցները:  

Երիկամի օրվանից մի քանի օր անց` կրկին երիկամի մասին: Լսեք «Արաբկիր» բժշկական համալիրի նեֆրոլոգիական ծառայության ղեկավար Աշոտ Սարգսյանին: Պրոֆեսորը պատասխանել է Հանրային հեռուստաընկերության «Լուրերի» հարցերին:  

Հանրային հեռուստաընկերության «Լուրերի» անդրադարձը «Արաբկիր» բժշկական համալիրում կազմակերպված միջոցառմանը` նվիրված մանկական ռեւմատոլոգիական հիվանդությունների իրազեկման օրվան:      

Ռեւմատոլոգիական ծառայության ղեկավար Գայանե Խլոյանի, երեխաների ու նրանց ծնողների հետ զրուցել է Առողջապահության նախարարության նկարահանող թիմը։

Պատանեկան իդիոպաթիկ արթրիտի օրվա առիթով «Արաբկիր» բժշկական համալիրում էր Առողջապահության նախարար Անահիտ Ավանեսյանը:   Երեխաների, ծնողների, բժիշկների հետ անմիջական շփման այս ձեւաչափը համահունչ է միջազգային օրվա հիմնական նպատակին` բարձրացնել իրազեկվածությունն ու ասել, որ շնորհիվ բժշկագիտության ձեռքբերումների` այս խնդիրն արդեն մեծապես կառավարելի է, հաղթահարելի են դժվարություններն ու բուժական ճիշտ տակտիկայի ու արդյունավետ դեղերի միջոցով կարելի է պահպանել ու լավացնել երեխաների կյանքի որակը:   «Արաբկիր» բժշկական համալիրն այս գաղափարների կրողն է տասնամյակներ շարունակ: Հենց այդ գաղափարներով է, որ ստեղծվել եւ Հայաստանի ռեւմատոլոգներից շատերի համար մասնագիտական ձեւավորման յուրահատուկ դարբնոց է դարձել մանկական ռեւմատոլոգիական ծառայությունը` ախտորոշիչ, բուժական եւ դիսպանսեր վերահսկողության լայնածավալ գործառույթներով:   «Արաբկիր» բժշկական համալիրի եւ Առողջապահության նախարարության համատեղ ջանքերով 2024թ-ից հնարավոր է դարձել պատանեկան իդիոպաթիկ արթրիտ ունեցող երեխաներին եւ նրանց ընտանիքներին ձեռք մեկնած կարեւոր ու աննախադեպ մի ծրագիր եւս. երեխաներն անհրաժեշտ դեղերը ստանում են պետական պատվերի շրջանակում:

Գլխուղեղի մասին իրազեկման շաբաթվա առիթով նեյրոդեգեներատիվ հիվանդությունների, օրինակ, Պարկինսոնի հիվանդության եւ դրա նյարդավիրաբուժական բուժման ժամանակակից ձեւերի մասին Հանրային հեռուստաընկերության «Լուրերի» հարցերին պատասխանել է «Արաբկիր» բժշկական համալիրի նյարդավիրաբուժական ծառայության ղեկավար Նիկո Արզումանյանը: 

«Արաբկիր» բժշկական համալիրում էր Ցյուրիխի համալսարանական մանկական հիվանդանոցի մանկական ուրոլոգ Լյուկա Մացոնեն: Շվեյցարացի գործընկերոջ հետ «Արաբկիրի» մասնագետներն իրականացրել են մի շարք խորհրդատվություններ եւ վիրահատություններ: Փորձի փոխանակման հիմնական ուղղությունն այս անգամ լապարասկոպիկ պիելոպլաստիկան էր` հիդրոնեֆրոզ ունեցող տարբեր տարիքի երեխաների մոտ:   Համագործակցությունն արտասահմանցի առաջատար գործընկերների հետ «Արաբկիր» բժշկական համալիրի աշխատանքի հիմնական սկզբունքներից է: Մենք կարեւորում ենք աշխարհին համընթաց քայլելը եւ բժշկության արդի ձեռբերումները մեր պացիենտներին հասանելի դարձնելը:   #ArabkirMC #KinderspitalZürich #ՄանկականԼապարասկոպիկՈւրոլոգիա                      

Սիրելի կանայք եւ աղջիկներ, գարնանային տոներն իրենց ամբողջ բովանդակությամբ՝ իրավունքների, արժանապատվության, սիրո, գեղեկցության, ծաղիկների եւ ուշադրության դրսեւորումներով թող ամբողջ տարին լինեն ձեզ հետ եւ ամենուր՝ հասարակական, աշխատանքային, ընտանեկան, ընկերական ու ցանկացած այլ միջավայրում: Շնորհավոր, առողջություն, սեր եւ խաղաղ երկինք բոլորիդ

ՈՒՇԱԴՐՈՒԹՅՈՒՆ   սիրելի բուժքույրեր, եթե ցանկանում եք մասնակցել «Բուժքույրերի եւ թերապիստների գերազանցության կենտրոնի» հեմոդիալիզի դասընթացին, իմացեք, որ մինչեւ մարտի 15-ը գրանցվելու դեպքում մեծ զեղչ է գործում: Հայտարարության մանրամասները` այստեղ: 

Գարնանային տոների առիթով   «Արաբկիր» ԲՀ-ԵԴԱԻ լաբորատորիան առաջարկում է զեղչեր վիտամին D3-ի եւ վահանաձեւ գեղձի նշված հորմոնների հետազոտությունների համար. վիտամին D3 - 7 000 դրամ` 10 000-ի փոխարեն թիրեոիդ խթանող հորմոն (TSH) - 3 500դրամ` 4 500-ի փոխարեն հակապերօքսիդազային հակամարմիններ (Anti TPO) - 4 900դրամ` 5 500-ի փոխարեն թիրեոգլոբուլինային հակամարմիններ (Anti TG) - 4 900դրամ` 5 500-ի փոխարեն ազատ թիրօքսին (FT4) - 3 500դրամ` 4 500-ի փոխարեն տրիյոդթիրոնին (T3) - 3 600դրամ` 4 500-ի փոխարեն Հետազոտվեք մարտի 8-ից ապրիլի 7-ը` մինչեւ 30% զեղչված գներով: Առողջ եղեք:   Երեւան, Մամիկոնյանց 30, 015 400 300 եւ ներքին` 11 36 [email protected]

Ավելորդ քաշի եւ ճարպակալման թեմային անդրադարձել են նաեւ ampop.am-ի լրագրողները: «Արաբկիր» բժշկական համալիրի երեխաների եւ դեռահասների ինստիտուտի կատարած հետազոտությունների արդյունքների մասին հարցերին պատասխանել է դեռահասների ծրագրերի ղեկավար Մարինա Մելքումովան:

Մարտի 4-ը ճարպակալման դեմ պայքարի համաշխարհային օրն է   Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության Մանկական ճարպակալման համաճարակաբանական հսկողության եվրոպական նախաձեռնության (COSI) տվյալներով Հայաստանում ապրող 7-8 տարեկան երեխաների 27.7%-ն ավելորդ քաշ ունի, 12.6%-ը` ճարպակալում։ Ընդ որում, ավելորդ քաշով եւ ճարպակալմամբ տղաների թիվը հասնում է 30%-ի, աղջիկներինը՝ 25%-ի:   Նմանատիպ տվյալներ են նաեւ մեր երկրի դպրոցականների առողջության վարքագծի հետազոտության (HBSC) մեջ. 11 տարեկան տղաների 31%-ը, աղջիկների 17%-ը, 13 տարեկան տղաների 27%-ը, աղջիկների 15%-ը, եւ 15 տարեկան տղաների 25%-ը, աղջիկների 12%-ն ավելորդ քաշ կամ ճարպակալում ունի։ Նշված հետազոտությունները Հայաստանում իրականացնում է «Արաբկիր» բժշկական համալիրի` 2024թ-ին Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության համագործակցող կենտրոն ճանաչված Երեխաների եւ դեռահասների առողջության ինստիտուտը:   Ճարպակալումը բազմագործոն քրոնիկական խնդիր է, բնորոշվում է ճարպի կուտակումով, ինչը բերում է առողջության վատթարացման։   Ավելորդ քաշից եւ ճարպակալումից խուսափելու նպատակով անհրաժեշտ է․ սահմանափակել հեռախոսի, համակարգչի, հեռուստացույցի եւ ցանկացած այլ էկրանին նայելու ժամանակը, օրական առնվազն 1 ժամ լինել ֆիզիկապես ակտիվ, սահմանափակել քաղցրավենիքի օգտագործումը, սնվել կանոնավոր, լինել տեղեկացված եւ զերծ մնալ մեծ քանակով շաքար, աղ, ճարպեր պարունակող սննդից, պահպանել քնելու ռեժիմը, ժամանակին այցելել բժշկի:

Լսողական խանգարումներ ունեցող երեխաների զարգացման ճանապարհի կարեւորագույն օղակներից մեկը ծնողականն է` խնդիրը, դրա հետեւանքները, լուծման ճանապարհներն ու երեխային գրագետ աջակցելու միջոցները ճիշտ պատկերացնող ընտանիքը: Լսողության օրվա առիթով մեր հրապարակումներից վերջինն ուղղված է հիմնականում հենց նրանց` ծնողներին:   Կարճ տեսանյութերի այս շարքը պատրաստվել է Յունիսեֆի Հայաստանի գրասենյակի եւ Վատ լսող երեխաների մայրերի «Հավատ» հասարակական կազմակերպության համատեղ ծրագրով:  

Լսողության օրվա առիթով «Արաբկիր» բժշկական համալիր էին եկել նաեւ Մխիթար Հերացու անվան պետական բժշկական համալսարանի լրագրող-ուսանողները: 

Լսողության օրվա առիթով «Արաբկիրի» ասելիքը շատ է. այս տեսանյութը ներկայացնում է «Հայաստան. լսողության աջակցություն» ծրագրի 2024թ-ի առաքելությունը. ծրագիր, որն անգնահատելի գործ է սկսել 2017թ-ից` ձեռք մեկնելով բազմաթիվ մարդկանց, նրանց մեջ եւ 2020թ-ի պատերազմի օրերին ձայնային հզոր ալիքների հետեւանքով լսողությունն այս կամ այն աստիճանով կորցրած երիտասարդներին:  

Մարտի 3-ը Լսողության պահպանման համաշխարհային օրն է: Օրվա առիթով Հանրային ռադիոն հյուրընկալել էր «Արաբկիր» բժշկական համալիրի գործընկեր «Հավատ» հասարակական կազմակերպության նախագահ, «Արաբկիրի» հանրային կապերի պատասխանատու Կարինե Հարությունյանին:  

Հազվադեպ հանդիպող հիվանդությունների օրվա առիթով Հանրային հեռուստաընկերության «Լուրերի» հարցերին պատասխանել է «Արաբկիր» բժշկական համալիրի նյարդաբանության եւ էպիլեպտոլոգիայի ծառայության ղեկավար Բիայնա Սուխուդյանը: Տեսանյութի հղումը: 

Ձմռան վերջին օրը բժշկական օրացույցում առանձնացված է որպես հազվադեպ հիվանդությունների օր: Այս առիթով ծանոթացեք մի հազվադեպ անուշ մարդու հետ` մեր սիրելի գործընկեր եւ պացիենտ Անուշիկի: Պատասխանատու, նրբանկատ, նրբաճաշակ Անուշիկի ջանքերով «Արաբկիր» բժշկական համալիրի կայքը հասանելի է նաեւ ռուսալեզու մարդկանց:   Շնորհակալություն, սիրելի Անուշ  Ամերիկայի ձայնի տեսանյութը Անուշի մասին:  

Սիրելի բուժքույրեր, բաց մի թողեք շարունակական մասնագիտական զարգացման հնարավորությունը` «Բուժքույրերի եւ թերապիստների գերազանցության կենտրոնի» հետ: Այս դասընթացին մինչեւ մարտի 10-ը գրանցվելու դեպքում գնային առավելություն կստանաք:

Երեխաների երկաթ-դեֆիցիտային սակավարյունության մասին #OPENFamilyEducation-ի շրջանակում խոսել է Արաբկիր բժշկական համալիրի մանկաբույժներից Թամարա Չաղարյանը: Լսեք, ուշադիր եղեք, իմացեք սակավարյունության նշանների եւ դրսեւորումների մասին եւ սպասեք բժշկուհու հաջորդ հոլովակին` իմանալու համար, թե ինչ պետք է անել նման դեպքերում:

Ի պատասխան «Արաբկիր» բժշկական համալիրին կից գործող հանրապետական մանկական պաթանատոմիական կենտրոնի վերաբերյալ հնչեցված որոշ անհիմն եւ սխալ տեղեկությունների` համալիրի տնօրինությունը տեղեկացնում է, որ պաթանատոմիական կենտրոնում մանկական դեպքերը սպասարկվում են ամբողջությամբ անվճար հիմունքներով եւ կենտրոնին կից գործող հոգեհանգստի սրահում մինչ օրս չի կատարվել մանկական հոգեհանգստի կամ թաղման որեւիցե արարողություն:

35 տարի 39 ծրագիր, հազարավոր երեխաների փրկված ու վերականգնված կյանքեր, Հիպոկրատի մշտապես արդիական երդում, կրոն, հավատք եւ բժշկություն, բազմաթիվ պարգեւներ ու պատվոգրեր, Շառլ Ազնավուրի հետ բարեկամություն եւ գործընկերություն, դեռահասների առողջության արդի խնդիներ եւ առույգ ու առողջ մնալու բանաձեւ. Հանրային հեռուստաընկերութան «Չքաղաքականացնել» հաղորդաշարն այցելել էր պրոֆեսոր Արա Բաբլոյանին:

ՈՒՇԱԴՐՈՒԹՅՈՒՆ Բուժքույրերի եւ թերապիստների գերազանցության կենտրոնը հրապարակել է առաջիկա դասընթացների ցանկն ըստ թեմաների: Սիրելի բուժքույրեր, ծանոթացեք, տեղեկացեք եւ մասնակցեք դասընթացներին` վստահ լինելով, որ շվեյցարացի գործընկերների հետ «Արաբկիր» ՄՄԲՀ-ի մշակած ծրագիրն աջակցելու է ձեր մասնագիտական գործունեությանը` ճանապարհ բացելով նոր հնարավորությունների համար:

Ի՞նչ անել, եթե արյուն եք նկատել երեխայի կղանքում: Լսեք երեխայի կղանքի մեջ արյան պատճառների և նման դեպքում անհրաժեշտ քայլերի մասին։ Թեման պարզաբանում է «Արաբկիր» ԲՀ մանկաբույժ Լիա Անդրեասյանը: 

Ճառագայթային ախտորոշիչ ծառայությունը «Արաբկիր» բժշկական համալիրի կարևոր օղակներից մեկն է: Այստեղ կատարվող հետազոտությունները հիմնարար նշանակություն են ունենում բազմաթիվ հիվանդությունների ախտորոշման, դրանց բուժման ընթացքին հետևելու, անհրաժեշտության դեպքում նաև հենց վիրահատությունների ժամանակ կատարվող գործողությունների արդյունավետությունը գնահատելու համար:  ☎️ 010 23 30 30 և 010 23 20 20

«Ձեռք-ոտք-բերան» հիվանդություն. ինչ է դա, ինչպես է արտահայտվում, ինչեւ հետեւանքների կարող է բերել եւ ինչպես կարելի է կանխարգելել այս խնդիրը: Թեման #OpenFamilyEducation-ի շրջանակում ներկայացրել է «Արաբկիր» բժշկական համալիրի մանկաբույժներից Աստղիկ Միրզախանյանը: 

Սիրելի ծնողներ, մեկ անգամ եւս կարդացեք «Արաբկիր» բժշկական համալիրի երեխաների եւ դեռահասների առողջության ինստիտուտի ղեկավար, Առողջապահության նախարարության մանկաբուժության գծով խորհրդատու Սերգեյ Սարգսյանի խորհուրդներն ու եղեք ուշադիր:   Հայաստանում սեզոնին բնորոշ սուր շնչառական վարակների (ՍՇՎ) ակտիվացման շրջան է: ՍՇՎ դեպքերի մեծ մասը, քանի որ չի պահանջում յուրահատուկ բուժում, կարող են բուժել տանը կամ ամբուլատոր կարգով՝ ջերմության հսկողություն ջերմիջեցնողներով (38,50 և բարձրի դեպքում), շատ հեղուկների ընդունում, քթի լվացում, ցավերի մեղմացում, համարժեք սնունդ։ Հիվանդ երեխայի առողջական վիճակը պետք է գնահատի ընտանեկան բժիշկը կամ մանկաբույժը։ Որոնք են այն նշանները, որոնց դեպքում հնարավորինս շուտ պետք է դիմել բժշկի, և որոնք կարող են հոսպիտալացման պատճառ դառնալ․ խիստ արտահայտված թուլություն կամ գրգռվածություն, ցնցումներ, անկառավարելի բարձր ջերմություն, կրկնակի փսխումներ, հաճախացած և/կամ դժվարացած շնչառություն, ներառյալ` երեխայի «փորով շնչելը», արտահայտված, հատկապես երկկողմանի ականջացավ, ուժեղ կոկորդացավ, երբ երեխան չի կարողանում կամ դժվարանում է կուլ տալ նույնիսկ հեղուկներ։ Գրիպի և ՍՇՎ ծանր ձևերից է թոքաբորբը։ Թոքաբորբով հիվանդանում են թե՛ կրծքի, թե՛ մեծ տարիքի երեխաները։ Դեռահասները հիվանդանում են ավելի հազվադեպ, բայց նրանց մոտ էլ այն կարող է ունենալ ծանր ընթացք։ Թոքաբորբը հատկապես վտանգավոր է քրոնիկ հիվանդություններ ունեցող երեխաների մոտ։ Թոքերի ախտահարումը բերում է թթվածնային քաղցի, ինչն իր հերթին նպաստում է սրտի, գլխուղեղի, այլ օրգանների աշխատանքի վատթարացմանը: Նման դեպքերում պահանջվում է հակամանրէային բուժում, որը նշանակում է միմիայն բժիշկը: Անտեղի պետք չէ օգտագործել հակաբիոտիկներ: Գրիպի և ՍՇՎ զարգացման և ծանր ձևերի, մասնավորապես թոքաբորբի, առաջացման ռիսկը էապես նվազեցնում են կրծքով կերակրումը, բալանսավորված սննդակարգը, պատվաստումները, երեխային ծխախոտի ծխի ազդեցութունից զերծ պահելը, առողջ կենսակերպը, պատշաճ ֆիզիկական ակտիվությունը, եղանակին համապատասխանող հագուստ կրելը (հատուկ ուշադրություն՝ դեռահասներին)։ Պետք չէ նաև մոռանալ ՍՇՎ կանխարգելման և խնամքի պարզ կանոնները՝ տանը հիվանդի հնարավորինս մեկուսացում, պատշաճ օդափոխում, մակերեսների մշակում։ ԱՆ խորհրդատու մանկաբուժության գծով Սերգեյ Սարգսյան * Նյութը Առողջապահության նախարարության էջից է: